Toruń - kościół Ducha Świętego |
Lokalizacja: Toruń, Rynek Staromiejski, południowa część pierzei zachodniej.
|
|
Datowanie: 1743, 1754-1756, 1897-1899. |
Projektant: Andreas Bähr, Ephraim Schröger, Hugo Hartung. |
Późnobarokowy kościół Ducha Świętego z połowy XVIII wieku na Starym Mieście w Toruniu zaczęto budować w 1743 roku według projektu Andreasa Bähra w południowej części zachodniej pierzei Rynku Staromiejskiego. Wybrano na niego miejsce po kamienicach mieszczańskich stojących w tym miejscu do 1703 roku, spalonych w wyniku oblężenia szwedzkiego. Właściwe prace nad zborem ewangelickim rozpoczęły się w 1754 roku, po 10 latach przerwy, spowodowanych trudnościami natury polityczno-społecznej. Andreasa Bähra zastąpił po jego śmierci utalentowany architekt urodzony w Toruniu, Ephraim Schröger. Poświęcenie świątyni nastąpiło 18 lipca 1756 roku. Pod koniec XIX wieku, w latach 1897-1899 do wschodniej fasady dostawiono wieżę projektu Hugo Hartunga, zwieńczoną neobarokowym hełmem. 8 czerwca 1945 roku nastąpiło poświęcenie kościoła i przystosowanie go do nabożeństw katolickich. Gospodarzami świątyni zostali Jezuici. Po II wojnie światowej usunięto część bogatego wyposażenia, m.in. rokokowe ławki, płyty nagrobne, epitafia, empory nad nawami bocznymi. W nocy z 8 na 9 maja 1989 roku w wyniki pożaru spaliły się organy z lat 1756-1759, dzieło gdańskiego warsztatu Fryderyka Rudolfa Dalitza.
Kościół pw. Ducha Św. był wkrótce po zbudowanie jedną z najokazalszych świątyń ewangelickich na Pomorzu. Ma formę trójnawowej hali na planie prostokąta, z później dostawioną wieżą od strony wschodniej. Elewacje są opięte zdwojonymi pilastrami wydzielającymi osie okienne. Pierwotnie elewacje wschodnia i zachodnia były analogiczne, zwieńczone wolutowymi szczytami, do dzisiaj w niezmienionej formie zachował się tylko zachodnia. Do pierwotnego wystroju architektonicznego należą trzy późnobarokowe portale prowadzące do wnętrza, wykonane z wapienia dębnickiego. W kościele możemy podziwiać baldachimowy ołtarz główny, projektu Ephraima Schrögera z rzeźbami Jana Antoniego Langenhahna Starszego, dwa późnobarokowe intarsjowane portale dębowe z 1756 r. wraz z drzwiami, ambonę z 1759 r., chrzcielnicę marmurową pochodzącą z kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Organy są obecnie w końcowej fazie rekonstukcji. Prospekt organowy został odtworzony z użyciem zachowanych elementów.
|
Fotografie: P. Kożurno © ICIMSS |
|
Dodaj jako preferowany (254) | Zacytuj ten artykuł na swojej stronie | Odsłon: 1085
Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą dodawać komentarze. Proszę zaloguj się lub zarejestruj. Powered by AkoComment Tweaked Special Edition v.1.4.2 Polska adaptacja - JoomlaPL.com Team |
Zmieniony ( 27.01.2012. )
|