Start arrow Inwentarz zabytków arrow Chełmno - sąd, dawne seminarium księży misjonarzy

Chełmno - sąd, dawne seminarium księży misjonarzy

Pokaż Chełmno - dawne seminarium ks. Misjonarzy (ob. sąd) na większej mapie

Po opuszczeniu około połowy XVI w. Chełmna przez Zgromadzenie Braci Wspólnego Życia, którym powierzono pieczę nad Akademią Chełmińską, i którzy również prowadzili parafię, przez dłuższy czas w mieście nie było zgromadzenia mogącego podjąć się tych zadań. Sytuacja zmieniła się dopiero w 1676 r., wraz z osadzeniem tutaj przez biskupa Jana Małachowskiego Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Od początku zaczęli oni prowadzić seminarium duchowne i objęli zarząd nad kościołem parafialnym Wniebowzięcia NMP, a pod koniec XVII w. powierzono im prowadzenie Akademii Chełmińskiej. Uruchomili oni również działającą przez krótki czas drukarnię, z której korzystali profesorowie Akademii.

Lokalizacja: Chełmno, Stare Miasto, ul. Toruńska 3, u zbiegu z ul. 22 Stycznia. Gm. Chełmno Miasto, powiat chełmiński, woj. kujawsko-pomorskie.
Dawn seminarium misjonarzy - widok ogólny
Dawne Seminarium ks. Misjonarzy - fragment fasady
Datowanie: 4. ćw. XVII w., 3. ćw. XIX w.
Technika, materiał: Budynek murowany z cegły, tynkowany.

Po opuszczeniu około połowy XVI w. Chełmna przez Zgromadzenie Braci Wspólnego Życia, którym powierzono pieczę nad Akademią Chełmińską, i którzy również prowadzili parafię, przez dłuższy czas w mieście nie było zgromadzenia mogącego podjąć się tych zadań. Sytuacja zmieniła się dopiero w 1676 r., wraz z osadzeniem tutaj przez biskupa Jana Małachowskiego Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Od początku zaczęli oni prowadzić seminarium duchowne i objęli zarząd nad kościołem parafialnym Wniebowzięcia NMP, a pod koniec XVII w. powierzono im prowadzenie Akademii Chełmińskiej. Uruchomili oni również działającą przez krótki czas drukarnię, z której korzystali profesorowie Akademii. Wkrótce po 1676 r. wzniesiono na potrzeny seminarium budynek przy obecnej ul. Toruńskiej 3. O ich późniejszej działalności nie ma zbyt wielu wiadomości. W czasie okupacji miasta przez wojska szwedzkie, latem 1705 r. w budynku tym mieszkał generał króla szwedzkiego Karola XII, Magnus Stenbock wraz z rodziną i całym dworem. Jeszcze przez jakiś czas po I rozbiorze Księża Misjonarze działali w Chełmnie, ale w 1822 r. dokonano kasaty zgromadzenia. Budynek dawnego seminarium został przejęty na potrzeby sądu, i do 3. ćwierci XIX w. zaadaptowany na nowe potrzeby.

Pozostałości gotyckich piwnic świadczą, że w tym miejscu wcześniej znajdowała się kamienice średniowieczne. Obecny budynek wzniesiono wkrótce po 1676 r. w stylu barokowym. Po kasacie Zgromadzenia zabudowania zaadaptowano na sąd, przekształcając wnętrza i elewacje w stylu późnego klasycyzmu, a północną część klasztoru rozebrano. Obecnie jest to spory gmach, o trzynastoosiowej fasadzie, z cokołem w przyziemiu i boniowanych elewacjach. We wnętrzu zachowała się część barokowych pomieszczeń sklepionych kolebkowo z lunetami i krzyżowo.
Bibliografia
  • Chrzanowski T., Kornecki M., Chełmno, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991, s. 185-186.
  • Dzieje Chełmna i jego regionu. Zarys monograficzny, red. M. Biskup, Toruń 1968, s. 163, 167, 193, 197.
  • Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 11, Województwo bydgoskie, z. 4, Dawny powiat chełmiński, oprac. T. Mroczko, s. 63.
Fotografie: Piotr Kożurno
© ICIMSS

Dodaj jako preferowany (220) | Zacytuj ten artykuł na swojej stronie | Odsłon: 1001

  Bądź pierwszym który skomentuje

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą dodawać komentarze.
Proszę zaloguj się lub zarejestruj.

Powered by AkoComment Tweaked Special Edition v.1.4.2
Polska adaptacja - JoomlaPL.com Team

Zmieniony ( 12.07.2011. )