Start arrow Informacje turystyczne arrow Chełmża - kaplica Zawiszów Czarnych

Chełmża - kaplica Zawiszów Czarnych

Pokaż Chełmża - kaplica Zawiszów Czarnych na większej mapie
Lokalizacja: Chełmża, pow. toruński. Kaplica jest położona na cmentarzu parafialnym przy ul. Chełmińskiej.



Datowanie: 1879 r.
Technika, materiał: Budynek murowany, tynkowany.
Kaplica grobowa Zawiszów Czarnych na tzw. starym cmentarzu w Chełmży, wzniesiona w 1879 r. Spoczywa w niej Alfred Zawisza Czarny, urodzony w Sobocie pod Łowiczem, młodszy brat znanego działacza niepodległościowego Artura Zawiszy, straconego w 1833 r. w Warszawie. Brał on udział w powstaniu listopadowym, po upadku którego uciekł do Prus, a następnie wyjechał do Belgii, gdzie został przyjęty do armii królewskiej. W służbie wojskowej przebywał do 1847 r. Po honorowej dymisji i opuszczeniu Belgii osiadł w majątku Warszewice k. Chełmży. Wkrótce potem ożenił się z Zofią Wittke-Jeżewską herbu Lis III, z Topolna pod Świeciem. Od tego czasu utrzymywał ścisłe kontakty z miejscową elitą ziemiańską, w tym z rodzinami Kalksteinów i Czarlińskich. Jako jeden z pierwszych ziemian na Pomorzu stosował nowoczesne techniki odwadniania gruntów, a jego dwór w Warszewicach stał się jednym z głównych ośrodków przeciwstawiających się germanizacji Ziemi Chełmińskiej.
Kaplica jest budynkiem wzniesionym na planie prostokąta z niewielkim aneksem od strony wschodniej. Elewacje, o wydatnym profilowanym cokole, są pokryte boniowaniem w tynku do ok. 2/3 wysokości. Powyżej partii boniowanej, w narożach, fragmenty korynckich pilastrów wspierają uproszczone belkowanie. Wschodnia ściana grobowca, zwrócona w stronę ogrodzenia cmentarza i widoczna z ulicy, pełni rolę fasady. Znajduje się w niej wejście o łuku dwuramiennym. Wnętrze doświetlają niewielkie pojedyncze okna w elewacjach bocznych. Fasada zakończona jest trójkątnym szczytem z krzyżem. Na niej umieszczono dwa herby - Przerowa Zawiszów Czarnych oraz drugi, nierozpoznany, w labrach i koroną w klejnocie. Elewacje wieńczy nadwieszony gzyms, nad szczytem wyłamujący się trójkątnie ku górze, po bokach pełniący formę attyki. Na bocznych odcinkach gzymsu widnieją medaliony z głowami lwów. Elewację frontową oraz tylną opatrzono napisami. Od strony wschodniej umieszczono: “AD GLORIAM DEI / SIBI SUIS, QUE IN REQUEIM”, od zachodniej: “GRÓB RODZINY / CZARNYCH ZAWISZÓW” oraz datę 1879. Elewacja od strony cmentarza jest częściowo przesłonięta niższym aneksem z drzwiami.
Bibliografia

Fotografie: Marek Wieczorek
© ICIMSS


Dodaj jako preferowany (265) | Zacytuj ten artykuł na swojej stronie | Odsłon: 2098

  Bądź pierwszym który skomentuje

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą dodawać komentarze.
Proszę zaloguj się lub zarejestruj.

Powered by AkoComment Tweaked Special Edition v.1.4.2
Polska adaptacja - JoomlaPL.com Team

Zmieniony ( 03.08.2011. )