Stanowisko jest położone w Borach Tucholskich, w obrębie przede wszystkim równiny morenowej falistej, na cyplu gliniastego płata wciśniętego między obniżenia terenu zajęte przez równiny torfowe.
Archeologiczne badania szerokopłaszczyznowe, w związku z planowaną budową autostrady A-1, przeprowadzono w 1999 roku (L. Kucharski i P. Gużyński z Muzeum Okręgowego w Toruniu), poprzedzając je pracami sondażowo-wierceniowymi (1996 rok).
Wczesnośredniowieczne jamy (11 obiektów) znajdowały się głównie w północnej części stanowiska, tworząc tam skupisko o powierzchni ok. 6 arów. Wśród tych obiektów można wyróżnić paleniska oraz jamę dziegciarską. Stanowią one pozostałość zabudowy jednego gospodarstwa wiejskiego, którego jednym z zajęć było przetwórstwo kory brzozowej. Odsłonięte obiekty są jedynie częścią większej osady wiejskiej, najprawdopodobniej o charakterze wielodworczym (por. Płochocin, stan. 6, sąsiadujące od południa).
Podczas badań stanowiska pozyskano przede wszystkim mało zróżnicowany pod względem technologiczno-stylistycznym materiał ceramiczny (330 fragmentów naczyń z wczesnego średniowiecza) oraz 10 przedmiotów wykonanych z różnych surowców (żelaza – m.in. noże i zapewne fragment sierpa, kamienia – żarno nieckowate i płyta szlifierska, gliny - przęśliki, poroża oraz kości).
Biorąc pod uwagę chronologię pozyskanych ruchomych materiałów źródłowych oraz stratygrafię odsłoniętych nawarstwień można stwierdzić, że odkryte na stanowisku 27 w Płochocinie pozostałości obiektów wczesnośredniowiecznych stanowią część osady wiejskiej o wielodworczej zabudowie (tzw. gniazdowej), istniejącej od 2. połowy XI do 2. połowy XII wieku.
Opisywana osada wiejska (stanowiska 27 i 6 w Płochocinie), obok stanowiska 14 w Płochocinku, należy do nielicznych tego rodzaju punktów osadniczych na Pomorzu Wschodnim przebadanych w tak dużym zakresie. Osiedle to leżało na szlaku lądowym via mercatorum, łączącym ziemię świecką, a dalej Kujawy z Pomorzem Gdańskim.

Bibliografia:

• D. Bienias, J. Bojarski, W. Chudziak, A. Janowski, D. Makowiecki, D. Poliński, M. Weinkauf, Płochocin, gm. Warlubie, stanowisko 27, [w:] Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnictwa w strefie przebiegu autostrady A-1 w województwie kujawsko-pomorskim (byłe województwo bydgoskie). Katalog źródeł archeologicznych, red. J. Olczak, W. Chudziak, Toruń 2008, s. 405-430.

Fotografie: P. Gużyński
© ICIMSS