Projekty urbanistyczne w okresie międzywojennym
print this pagePlan uporządkowania Kozackich Gór
Z początkiem lat 20. XX w. magistrat Torunia przystąpił do akcji pozyskiwania terenów z przeznaczeniem pod dalszy rozwój miasta. Dokonano zamiany z wojskiem 50 ha terenów pofortecznych leżących wokół ścisłego centrum na 200 ha położonych na obrzeżach Torunia. W 1922 r. zwrócono się z kolei do Okręgowego Urzędu Ziemskiego w Grudziądzu o nieodpłatne przekazanie miastu, na podstawie ustawy o reformie rolnej, niezabudowanych terenów na tzw. Kozackich Górach położonych pomiędzy Szosą Chełmińską i ul. Grudziądzką z przeznaczeniem pod założenie centralnego cmentarza i budownictwo mieszkaniowe.
Przekazanie gruntów zablokowało w 1925 r. Ministerstwo Robót Publicznych, które nakazało wstrzymać się, aż do nowelizacji ustawy o rozbudowie miast. Nie czekając, magistrat Torunia przystąpił do opracowywania pierwszego planu uporządkowania terenu Kozackich Gór, który pod nazwą: „Projekt użytkowania terenów Kozackie Góry” zatwierdzony został w 1924 r. Plan obejmował teren o powierzchni 54 ha zlokalizowany w północnej części Torunia, ograniczony od wschodu i zachodu arteriami komunikacyjnymi o kierunku N-S (ul. Grudziądzka i Szosa Chełmińska), a od północy ul. Koniuchy i od południa ul. Wybickiego. Plan nieznanego projektanta zakładał przeznaczenie zachodniej części terenu na cmentarz o powierzchni ponad 19 ha oraz budownictwo mieszkaniowe na wschodzie. Działania podjęte przez magistrat zmierzające do pozyskania terenów, wynikały w głównej mierze z pilnej potrzeby założenia nowego cmentarza centralnego o charakterze komunalnym, co wynikało ze zmiany stosunków wyznaniowych parafii katolickich. Na dotychczasowych cmentarzach wolna przestrzeń wystarczała na grzebanie zmarłych zaledwie przez parę lat. W najlepszej sytuacji była parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, która posiadała w połowie tylko zapełniony cmentarz przy ul. Wybickiego, który zresztą planowano połączyć z nowym. Zgodnie z wyliczeniami magistratu miejsca na pochówki powinno wystarczyć na ponad 40 lat. Przed przystąpieniem do prac projektowych nad nekropolią zwrócono się do Urzędów Miasta Lwowa oraz Krakowa o przesłanie planów cmentarzy Łyczakowskiego i Janowskiego oraz Rakowickiego, które miały być pomocne przy wytyczaniu alejek.
Zabudowa mieszkalna miała się skupiać we wschodniej części wokół planowanego parku ze stawem. W jego sąsiedztwie zaplanowano centralny plac, z narożników którego wychodziły cztery ulice, biegnące w większości po łuku.