Konkursy architektoniczne na gmach Urzędu Województwa Pomorskiego

print this page

Po odzyskaniu Niepodległości w 1920 r. Toruń został stolicą województwa Pomorskiego. Na potrzeby urzędu wojewódzkiego zaadaptowano pochodzący z pocz. XX w. gmach dawnej szkoły przemysłowej na Starym Mieście, ob. Collegium Maius UMK.
W 1924 r. podjęto uchwałę, której celem była budowa nowego gmachu mającego pomieścić wszystkie instytucje Urzędu Województwa. W 1925 r. rozpisano pierwszy z dwóch konkursów na budowę gmachu na terenach pofortecznych, u zbiegu ulic Mickiewicza i ówczesnej Czerwonej Drogi, ob. Tujakowskiego, na Bydgoskim Przedmieściu. Na konkurs zorganizowany przez Poznańskie Koło Architektów nadesłano kilkanaście prac, przyznając dwie drugie nagrody projektom Jana Trzcińskiego i Jana Cieślińskiego oraz Mariana Andrzejewskiego. Zakupiono również prace Franciszka Krzywdy-Polkowskiego i Kazimierza Milewskiego oraz Feliksa Niekrasza.
W 1927 r. zorganizowano drugi, zamknięty konkurs zmieniając jednocześnie lokalizację wytyczając działkę w północno-zachodniej części Placu Teatralnego. Zdecydowano się również odejść od proponowanych w poprzednim konkursie form historyzmu na rzecz architektury modernistycznej przejawiających się jak to określiła Komisja Konkursowa w „celowości i prostocie”. Najlepszą pracą okazał się projekt Franciszki Krzywdy-Polkowskiego, który zaproponował 4-kondygnacyjny budynek o charakterze zdecydowanie horyzontalnym z bocznymi skrzydłami od strony ulicy Wały i Szosy Chełmińskiej z akcentami wertykalnymi w postaci środkowego ryzalitu mieszczącego główne wejście oraz dwiema wieżami mieszczącymi klatki schodowe.
Zwycięski projekt został zrealizowany ze zmianami autorstwa Stefana Cybichowskiego. Ostatecznie gmach został zaadaptowany na potrzeby Okręgowej Dyrekcji Kolei Państwowych, a obecnie mieści się w nim Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego.


Na podst. Wojciech Romaniak, Wybrane zagadnienia urbanistyki i architektury w województwie pomorskim w latach 1920-1939, Warszawa 2015, s. 70-74